به نقل از «مهر»

درباره ریاضیات منطق پایه در ایران خیلی کم کار شده است

تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۷۳۰۳۷

به گزارش خبرنگار مهر، یازدهمین همایش سالیانه انجمن منطق ایران صبح امروز (شنبه ۲۸ بهمن ماه) با حضور اساتید و دانشجویان این رشته در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه آغاز به کار کرد.

دبیری پنل اول به عهده حسین معصومی همدانی استاد فلسفه علم مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه بود.

اولین سخنران این همایش در روز اول محمد اردشیر، استاد ریاضی دانشگاه صنعتی شریف بود که سخنرانی خود را با موضوع «ملاحظاتی در حساب پایه» ارائه داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اردشیر گفت: اصطلاح «منطق پایه یا basic logic» از حدود ۲۷-۲۸ سال پیش در ایران مطرح شد و من از همان زمان کار کردن روی این موضوع را آغاز کردم و به آن علاقمند شدم. البته پیش از این آلبرت ویزر در سال ۱۹۸۱ اصطلاح basic propositional logic را مطرح کرده و قصد داشت که منطق پایه را توسعه دهد.

وی افزود: من و روتنبرگ که از همکاران من در این پروژه است معتقدیم که منطق پایه یک منطق جایگزین برای منطق شهودگرایانه است و در نهایت به این ایده رسیدیم که ریاضیات منطق پایه را ساخته است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: دلیل اینکه ما سراغ منطق پایه رفتیم این بود که به عقیده من و روتنبرگ منطق شهودگرایانه مفهوم ساختی‌گری را خیلی خوب نشان نمی‌دهد و از این روز منطق پایه می‌تواند این کاستی را حل کند البته که شهودگرایان هم سعی کردند به انتقاداتی که بر آنها وارد بود جواب دهند. مورد دیگر اینکه زبان و فرمول‌های منطق پایه یک زبان و فرمول معمولی است.

نویسنده «کتاب منطق ریاضی در ایران» در ادامه سخنرانی‌اش به تفاوت میان منطق شهودگرایانه و منطق کلاسیک پرداخت و گفت: خوشبختانه درباره منطق پایه کارهای زیادی انجام شده اما درباره ریاضیاتش خیلی کم کار شده است.

این استاد منطق در پایان درباره تئوری حسابی، تعریف تابع در تئوری‌ها و جملات geometric سخن گفت و بحث خود را تمام کرد.

پس از پرسش و پاسخ حضار با محمد اردشیر، سخنران بعدی پارسا فروغی استاد دانشگاه تربیت مدرس به صورت مجازی در پلتفرم اسکای روم درباره جازمیت و معنای عبارات حساب سخنرانی کرد.

وی گفت: هدف من در این سخنرانی ارائه تبیینی همخوان با طبیعت گرایی از متعین بودن ارزش صدق جملات حساب است و مشکلی که من برای آن پیشنهاداتی هم ارائه دادم این است که حساب، جازم نیست.

فروغی افزود: استراتژی من در این پژوهش بر اساس همخوان کردن متاسمنتیک‌های طبیعت‌گرایانه با متعین بودن ارزش صدق جملات حساب بود و اینکه اگر زبان حساب جازم نباشد یا متاسمنتیک‌های طبیعت گرایانه باید کنار گذاشته شود یا متعین بودن ارزش جملات زبان حساب.

این پژوهشگر علم منطق ادامه داد: وقتی از طبیعت گرایی در متاسمنتیک حرف می‌زنیم درواقع داریم درباره دو بخش متافیزیکی و شناختی سخن می‌گوئیم.

فروغی سپس دو بخش طبیعت گرایی در متاسمنتیک که به آن اشاره کرده بود را به صورت مفصل شرح داد و سپس به تشریح استدلال‌های مک گی و وارن پرداخت.

وی در توضیح استدلال مک گی گفت: مک گی درباره موضوع گشودگی زبان حساب سخن می‌گوید و اینکه آنچه بت یادگیری زبان حساب می‌آموزیم اصول پئانو هستند و وقتی به این صورت فهمیده شوند می‌توانیم هر جمله باز دلخواه را در شمای اصل استقرا جایگزین کنیم.

فروغی پس از نقد استدلال مک گی به توضیح استدلال وارن پرداخت و بیان کرد: به گفته وارن طبق ایده گشودگی حساب هر تعبیر نااستاندارد که علی الاصول می‌تواند به ما منتقل شود غیرقابل قبول است. و هر تعبیر نااستاندارد علی الاصول می‌تواند به ما منتقل شود در نتیجه هر تعبیر نااستاندارد غیرقابل قبول و در نتیجه حساب جازم است.

این پژوهشگر منطق در پایان پس از نقدهایی که به استدلال وارن وارد کرد پیشنهاد خود را ارائه داد و گفت: در صورتی که استفاده از زبان به عنوان جهت گیری ما به دنبال کردن برخی قواعد در هر شرایط ممکن فهمیده شود می‌توان از گشودگی به عنوان فرض اساسی استدلال به صورتی استفاده کرد که تنها جای خالی پر شود. نتیجه اینکه زبان حساب جازم است و متعین بودن ارزش صدق جملات حساب با متاسمنتیک‌های طبیعت‌گرایانه ناهمخوان نیست.

کد خبر 6026790 سارا فرجی

منبع: مهر

کلیدواژه: علم منطق موسسه حکمت و فلسفه ایران انجمن منطق ایران قرآن کریم سازمان هیأت و تشکل های دینی سازمان تبلیغات اسلامی قرآن سازمان تبلیغات اسلامی محمدمهدی اسماعیلی محمد مهدی اسماعیلی شیخ حسین انصاریان انقلاب اسلامی ایران فعالیت های قرآنی نجف اشرف فرهنگ و ارشاد اسلامی صحیفه سجادیه کربلای معلی کربلا منطق پایه زبان حساب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۷۳۰۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شاعری که مایه افتخار ایرانیان است

محمود شالویی، سعدی را مایه افتخار ایرانیان و از جمله نوابغ و نخبگان جهان علم و ادب می‌خواند.

به گزارش ایسنا، آیین اختتامیه هفته بزرگداشت «سعدی شیرازی» با حضور پرشمار استادان و پژوهشگران و علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی، پنجشنبه ششم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در تالار اجتماعات شهید مطهری(ره) انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

در ابتدای این رویداد محمود شالویی، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ایراد سخن پرداخت و گفت: «سعدی» یکی از بزرگترین و شاخص‌ترین شاعران فارسی‌زبان به شمار می‌رود، از آن جهت که شعر او با حکمت و دانش و علم و وسعت اطلاعات او با تجاربش در سیاحی و جهانگردی پیوند خورده است و در نتیجه از او شخصیتی ممتاز ساخته است. 

او  افزود: «سعدی» چهره‌ای است که در اکثر مبادی و مبانی علمی سخن گفته و ارائه نظر کرده و در کلام و سخن خویش معارف و معانی فراوانی را مورد توجه و مداقه قرار داده است. 

مشاور وزیر فرهنگ تصریح کرد: سعدی مایه افتخار ایرانیان و از جمله نوابغ و نخبگان جهان علم و ادب است و ما ایرانیان سربلندیم، از آن رو که سعدی از جمله مفاخر و مشاهیر برجسته ایران‌زمین است.

شالویی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ما معتقدیم برای تجلیل از مفاخر فرهنگی ایران باید تمام دستگاه‌های فرهنگی کشور از جمله وزارت آموزش و پرورش همکاری ویژه‌ای را  مبذول دارند. در کشور تاجیکستان، در شهر «پنجکنت» که زادگاه رودکی است، دانش‌آموزان به حفظ اشعار این شاعر نامدار اهمیت فراوان می‌دهند. در ایران نیز ضروری است که با مساعدت وزارت آموزش و پرورش، دانش‌آموزان ما پیش از ورود به دوره‌های بالاتر، با شعر و اندیشه بزرگانی چون سعدی خاصه با «گلستان» و «بوستان» او به خوبی آشنا شوند.

مشاور وزیر فرهنگ تأکید کرد: خوشبختانه با تأکید ریاست محترم جمهور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن مکاتبه با وزیر محترم آموزش و پرورش تأکید کرده‌اند که طی برنامه‌ای منسجم، در کتاب‌های درسی بیش از گذشته به مفاخر فرهنگی ایران پرداخته شود و خوراک علمی برای آشنایی نونهالان با اندیشه بزرگان ایران‌زمین در کتب درسی گنجانده شود.

سعدی؛ زبده سخنوران ایران و جهان

در ادامه این برنامه پس از اجرای برنامه سعدی‌خوانی از سوی یکی از هنرمندان نونهال، حسن انوری استاد زبان فارسی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی به ایراد سخن پرداخت و گفت: سعدی شیرازی به همراه حافظ، مولانا و فردوسی در کنار بزرگان عرصه ادبیات جهانی، یعنی هومر، دانته و شکسپیر قرار دارند و به اعتقاد بسیاری از مستشرقین، این هفت تن، یادگار شکوهمند نبوغ بشری‌اند.

مولف فرهنگ بزرگ سخن در ادامه سخنان خود گفت: به اعتقاد زبان‌دانان عالم، چهار زبان فارسی، انگلیسی، ایتالیایی و یونانی، چهار زبان مهم تاریخ بشرند که سعدی شیرازی نقش مهمی در نضج و گسترش یکی از این زبان‌ها، یعنی زبان شیرین فارسی دارد.

انوری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ۶۰ چهره نامدار عرصه ادب ایران و جهان به سعدی و شعر و اندیشه او پرداخته‌اند، اظهار کرد: از میان ۶۰ چهره‌ای که درباره سعدی سخن گفته‌اند به عنوان نمونه سخن ملک‌الشعرای بهار بسیار قابل توجه است. او می‌گوید: سعدی نتیجه تعالیم فردوسی و سنایی و زبده سخنوران حکمت‌آمیز و تعالیم روح‌پرور و لطیف ادبای ایران، یونان، هند، عرب و عجم است. یا مرحوم استاد جلال‌الدین همایی در وصف سعدی بیان می‌کند: سعدی جامع مراتب و مقامات علمی و عملی است.

سعدی؛ مطرح‌ترین شاعر فارسی‌زبان در هند

در بخش پایانی این آیین نیز «بلرام شکلا»، رییس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران سخنرانی کرد و گفت: «سعدی» مطرح‌ترین شاعر فارسی‌زبان در «هند» است و مردمان این دیار از مهد تا لحد با خوانش بوستان و گلستان او، زبان شیرین فارسی را می‌آموزند. همچنین بسیاری از شاعران این دیار از جمله امیرخسرو دهلوی به تأسی از سعدی به سرایش شعر فارسی پرداخته‌اند.

رییس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران تأکید کرد: بسیاری معتقدند که سعدی به هند سفر نکرده است. با این وصف در گفتار و نوشتار این شاعر و حکیم شیرین‌سخن فقرات متعددی درباره هند، آداب و رسوم و حتی سبک زندگی هندیان سخن به میان آمده است.

او در بخش پایانی سخنان خود اظهار کرد: ایرانیان به شعر و شاعران خود احترام فراوان می‌گذارند و کلام ادبای ایران، نقل مجالس ایرانیان است. در کمتر کشور و بلادی شاهد هستیم که مردمان آن تا این سطح مفاخر و مشاهیر خود را گرامی بدارند و کلام و حکمت و شعر آنان را در میان خود زمزمه کنند و از آن
بهره‌مند شوند.

در پایان این مراسم پس از اجرای برنامه موسیقایی سنتورنوازی و آواز ایرانی بر مبنای اشعار سعدی با اجرای حسین علیشاپور و محمود بامداد، با حضور رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، لوح تقدیر و سپاس و نشان زرین انجمن به همراه هدایی نفیس به پاس یک عمر تلاش و کوشش مجدانه در تقویت و گسترش فرهنگ ایران و زبان فارسی به حسن انوری استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی و نیکو بازرگان، همسر مرحوم غلامحسین یوسفی استاد برجسته ادبیات فارسی، نویسنده و مترجم اهدا شد.

در حاشیه این رویداد ملی نیز نمایشگاه‌هایی از آثار سعدی و سعدی‌پژوهان، همچنین تابلوهای خوشنویسی برمبنای اشعار سعدی در معرض دید شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

انتهای پیام